voucher

Mặt trời mọc hướng nào? Lặn hướng nào? Cách xác định phương hướng dựa vào mặt trời

Trong mỗi bình minh và hoàng hôn, mặt trời không chỉ mang đến ánh sáng rực rỡ mà còn là hướng dẫn tự nhiên cho những chuyến đi và cuộc phiêu lưu của chúng ta. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi mặt trời mọc và lặn ở hướng nào không? Bài viết này, Nệm Thuần Việt sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn về hướng mặt trời mọc và lặn, từ việc xác định hướng chính xác cho đến lý do tại sao chúng ta thấy sự thay đổi này mỗi ngày.

Mặt trời mọc hướng nào?

Mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây trên hầu hết các khu vực của Trái Đất. Tuy nhiên, vị trí cụ thể mà mặt trời mọc có thể thay đổi dựa trên vị trí địa lý và thời gian trong năm. Ví dụ, gần các khu vực cực, mặt trời có thể không mọc hoặc không lặn trong một thời gian dài, tạo ra những ngày hoặc đêm kéo dài.

Mặt trời lặn hướng nào?

Mặt trời lặn ở hướng Tây. Tuy nhiên, vị trí cụ thể mà mặt trời lặn có thể thay đổi dựa trên vị trí địa lý và thời gian trong năm. Ví dụ, ở các khu vực gần xích đạo, mặt trời gần như lặn thẳng về phía Tây, trong khi ở các khu vực xa hơn về phía Bắc hoặc phía Nam, hướng lặn của mặt trời có thể chệch về phía Tây Bắc hoặc Tây Nam tùy theo mùa.

Tại sao mặt trời mọc hướng đông và lặn hướng tây?

Vận động của Trái Đất: Nguyên nhân chúng ta thường nghĩ rằng mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây chủ yếu xuất phát từ cách Trái Đất quay quanh trục của nó. Khi Trái Đất xoay, nó di chuyển từ hướng Tây đến hướng Đông, theo một góc nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo của nó.

Phía của Trái Đất hướng về Mặt Trời sẽ trải qua ban ngày, trong khi phía còn lại sẽ ở trong bóng tối, tạo thành ban đêm. Bởi vì cách quay này, chúng ta thường thấy mặt trời mọc từ phía Đông và lặn về phía Tây.

Quỹ đạo xoay quanh Mặt Trời: Mọi người đều biết Trái Đất không chỉ xoay quanh trục của nó, mà còn di chuyển xung quanh Mặt Trời theo một quỹ đạo hình elip. Mất khoảng 365 ngày và 6 giờ cho Trái Đất để hoàn thành một chu kỳ di chuyển xung quanh Mặt Trời.

Trong suốt quá trình này, trục của Trái Đất luôn duy trì một góc nghiêng 66o33’ so với mặt phẳng quỹ đạo và không thay đổi hướng nghiêng. Điều này tạo ra chuyển động tịnh tiến của Trái Đất.

Có tất cả mấy hướng mặt trời mọc?

Việc xác định vị trí mặt trời mọc không chỉ đơn giản là hướng đông và lặn ở hướng tây. Thực tế cho thấy mặt trời có thể xuất hiện trên chân trời ở một số hướng khác nhau, tùy thuộc vào quỹ đạo và vị trí địa lý cụ thể. Qua nhiều năm quan sát và phân tích, người ta nhận thấy rằng mặt trời chủ yếu mọc từ ba hướng: Đông chính xác, Đông Bắc và Đông Nam.

Cách vận hành ngày – đêm của trái đất

Trái Đất quay quanh trục của mình và di chuyển trên một quỹ đạo hình elip xung quanh mặt trời. Mặt trời không thể tự di chuyển hay thay đổi vị trí của nó so với Trái Đất. Những biến đổi về hướng mọc và lặn của mặt trời xuất phát từ chính sự vận động quay của Trái Đất.

Từ thuở xa xưa, mọi người đều tin rằng mặt trời mọc từ phía Đông và lặn về phía Tây. Dựa trên điều này, khi lạc trong rừng hoặc ở những nơi xa lạ, chúng ta thường dùng phương hướng mặt trời để xác định hướng đi, giúp tìm ra lối thoát.

Lý do mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây là do Trái Đất tự quay từ Tây sang Đông trên một trục có góc nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo. Bề mặt của Trái Đất hướng về mặt trời sẽ trải qua ban ngày, còn phía kia, nằm trong bóng tối, là ban đêm. Theo quy luật chuyển động này, chúng ta nhận thấy mặt trời mọc ở phía Đông và lặn về phía Tây.

Mặt trời có mọc mỗi ngày cùng một thời điểm không?

Dựa vào vận động liên tục của Trái đất, việc Mặt trời mọc không diễn ra vào cùng một khoảnh khắc mỗi ngày. Điều này xuất phát từ cách Trái đất xoay quanh Mặt trời, làm cho mỗi vùng trên Trái đất tiếp xúc với ánh sáng Mặt trời ở những thời điểm khác nhau.

Để giải thích rõ hơn, hãy tưởng tượng Trái đất như một quả cầu đang xoay. Khi một phần của nó hướng về Mặt trời, chúng ta trải qua ban ngày với ánh sáng chói lọi. Nhưng phần còn lại, nằm trong bóng tối, đang trải qua ban đêm. Nhưng Trái đất không bao giờ dừng lại, nó luôn quay. Khi một vùng trên Trái đất chuyển từ bóng tối ra ánh sáng, chúng ta gọi là bình minh – khoảnh khắc Mặt trời bắt đầu ló dạng trên chân trời.

Một số điều thú vị về mặt trời mọc

Paraíba, Brazil – Nơi mặt trời mọc sớm nhất

Nằm ở phía đông của lục địa, Paraíba, Brazil tự hào là nơi đón những tia nắng đầu tiên ở cả Nam và Bắc Mỹ. Những ai may mắn có mặt ở đây có thể ngắm bình minh tuyệt đẹp từ ngọn hải đăng gần đó, nơi mặt trời nhấm nháp trên biển Đại Tây Dương.

Mũi Alava – Nơi mặt trời mọc muộn nhất

Tại Mũi Alava, nằm ở bán đảo Olympic, Washington, mặt trời mọc chậm nhất và lặn cuối cùng, thể hiện cho điểm cực tây của vùng giáp với Hoa Kỳ. Dù ở vị trí này, ngày dài của nó không thua kém bất kì nơi nào khác.

Murmansk và North Cape – Nơi mặt trời không mọc thường xuyên

Ở hầu hết nơi trên thế giới, mặt trời mọc từ phía đông mỗi sáng. Tuy nhiên, đối với cư dân ở Murmansk, Nga và North Cape, Nauy, việc này không phải lúc nào cũng xảy ra.

Ở Murmansk, thành phố lớn nằm trong vùng Bắc Cực, việc thấy bình minh là một sự kiện hiếm hoi, có lúc 40 ngày mới chứng kiến một lần. Vào ngày đặc biệt đó, mọi người tụ tập trên đồi gần thị trấn, chào đón mặt trời mọc bằng ly đồ uống ấm áp và điệu nhảy. Thời gian ngắn ngủi này, chỉ khoảng 30 phút, nhưng đầy ấn tượng.

Còn ở North Cape, nằm trên đảo Magerøya của Nauy, bạn sẽ chìm trong ánh sáng mặt trời suốt 24 giờ, không bình minh cũng không hoàng hôn. Trong khoảng thời gian dài ánh sáng này, du khách có cơ hội thưởng ngoạn vẻ đẹp tự nhiên, như việc quan sát cá voi và hải cẩu.

2 ngày duy nhất mặt trời mọc ở hướng Đông

Mặt Trời mọc ở đúng hướng Đông và lặn ở đúng hướng Tây vào hai ngày gọi là các điểm xích đạo (hay các ngày phân). Đó là:

Ngày xuân phân (vào khoảng ngày 20 hoặc 21 tháng 3 mỗi năm): Đây là thời điểm mà ban ngày và ban đêm có độ dài gần như bằng nhau trên toàn cầu. Đó cũng là thời điểm mặt trời di chuyển qua xích đạo từ phương nam sang phương bắc.

Ngày thu phân (vào khoảng ngày 22 hoặc 23 tháng 9 mỗi năm): Tương tự như ngày xuân phân, ngày thu phân cũng là thời điểm ban ngày và ban đêm có độ dài gần như bằng nhau. Đó là thời điểm mặt trời di chuyển qua xích đạo từ phương bắc sang phương nam.

Những ngày ngoài hai điểm xích đạo này, vị trí mặt trời mọc và lặn sẽ thay đổi dựa trên vị trí địa lý và mùa của năm.

Xác định phương hướng dựa vào mặt trời

Biết định hướng có thể quyết định giữa sự sống và cái chết khi bạn lạc trong rừng hoặc vùng hoang dã. Không chỉ trong tình huống sinh tồn, khả năng này cũng giúp khi bạn lạc đường hoặc đang ở một nơi xa lạ. Và mặt trời là một công cụ quý giá để xác định hướng. Dưới đây là cách làm:

Bước 1: Nhận biết đường di của mặt trời

Mặt trời thường di chuyển từ đông qua tây trên bầu trời. Tuy nhiên, đường di chính xác của nó thay đổi tùy theo mùa, di chuyển giữa các phương hướng từ đông bắc-tây bắc, đông-tây và đông nam-tây nam.

Bước 2: Xác định hướng mặt trời dựa vào mùa

Do trái đất nghiêng trên trục, vị trí của mặt trời trên bầu trời thay đổi theo mùa. Biết mùa hiện tại sẽ giúp bạn xác định chính xác hơn hướng di chuyển của mặt trời.

Bước 3: Tìm hướng đông

Tùy theo mùa mà hướng mặt trời mọc sẽ khác biệt. Biết được đó, bạn có thể xác định hướng đông cũng như điều chỉnh hướng tùy theo thời điểm trong năm.

Bước 4: Nhận biết hướng tây

Nếu bạn biết hướng đông, thì hướng tây sẽ ngược lại – nó nằm ngay sau lưng bạn khi bạn đối diện với hướng đông.

Bước 5: Xác định hướng bắc và nam

Quay mặt về hướng đông, hướng bắc sẽ ở bên trái bạn và hướng nam ở bên phải. Khi quay mặt về hướng bắc, các hướng còn lại sẽ xung quanh bạn: đông ở phải, tây ở trái và nam ở sau lưng.

Bước 6: Định hướng đến điểm bạn muốn đến

Với kiến thức về các hướng cơ bản, bạn có thể sử dụng các điểm mốc từ xa, như những tòa nhà cao tầng, ngọn núi, sông hoặc hồ lớn, để hướng dẫn bạn đến đích.

Cách xác định hướng mặt trời mọc chuẩn nhất

Xác định hướng Mặt Trời mọc không chỉ giúp ta biết thời gian, mà còn hữu ích trong tình huống bị lạc đường. Hãy cùng tham khảo một số phương pháp thú vị được trình bày bởi Đồng Hồ Hải Triều dưới đây:

Sử dụng Mặt Trời và Cây Gậy

Phát minh bởi phi công người Anh Owen Doff, chỉ cần một cây gậy và sự kiên nhẫn, bạn có thể xác định hướng dễ dàng.

Cắm gậy thẳng đứng và quan sát bóng nó tạo ra. Đầu bóng đó được gọi là T.

Đợi khoảng 15 phút, bóng sẽ di chuyển. Đầu mới của bóng được gọi là Đ.

Dựa vào đường thẳng nối T và Đ, bạn có thể xác định hướng Tây và Đông, và từ đó suy ra hai hướng còn lại.

Xác định dựa trên kinh nghiệm

Khi quan sát phần thân cây bị cưa ngang, nếu phía nào có vòng tuổi dày hơn, đó chính là hướng Bắc. Cách này được nhiều người đi rừng ưa chuộng để xác định hướng.

Với các nhà thờ đứng riêng lẻ, phía cửa chính thường hướng về phía Tây, qua đó giúp ta xác định được các phương hướng khác.

Khi gặp thời tiết không thuận lợi hoặc thiếu la bàn, việc quan sát bề mặt thân cây cũng sẽ giúp. Phần thân nào ẩm và xù lượn hơn, đó chính là hướng Bắc.

Những kiến thức trên là những bí quyết dân dã, kết tinh từ nhiều thế hệ, không chỉ giúp ta xác định hướng khi di chuyển mà còn quan trọng trong việc lựa chọn hướng nhà và bố trí đồ đạc.

Những thông tin trên cung cấp cho bạn cách xác định hướng mặt trời mọc và lặn, cũng như cách định hướng khi bạn không có la bàn. Hy vọng rằng, nhờ những thông tin này, bạn sẽ nắm vững hơn về các hướng và biết cách áp dụng chúng. Nếu bạn biết thêm mẹo nào hay hơn, đừng ngần ngại chia sẻ cùng chúng tôi!

Xác định theo hướng gió

Theo quy luật của gió, trong những lúc mây mù che khuất mặt trời, chúng ta vẫn có cách xác định hướng mặt trời mọc và lặn qua việc quan sát hướng gió. Để biết gió đang thổi từ hướng nào, chúng ta có thể quan sát sự lay động của ngọn cây, ngọn cỏ, hoặc gợn sóng trên mặt nước, thậm chí chỉ cần một tờ giấy nhỏ cũng có thể giúp ta.

Tuy việc quan sát hướng gió không phải lúc nào cũng mang lại kết quả nhanh chóng và chính xác – đặc biệt khi gió yếu và không thể xác định rõ hướng gió chỉ qua việc nhìn vào ngọn cây – nhưng cách này lại khá dễ dàng khi ta chú ý đến sự gợn sóng trên mặt nước. Đương nhiên, cần phải loại trừ những nơi nước chảy mạnh do chênh lệch độ dốc như ở các thác nước.

Việc xác định hướng dựa trên kinh nghiệm là một bí quyết rất hữu ích mà bạn có thể thử nghiệm:

Ví dụ, những bức tường hay mặt của công trình kiến trúc nào bám đầy rêu và luôn ẩm ướt thường hướng về phía Bắc, vì mặt trời ít chiếu vào đó, tạo điều kiện cho sinh vật ưa ẩm thích nghi và phát triển. Khi bạn lạc trong rừng và phát hiện một tổ kiến lớn, hướng mà tổ kiến hướng tới thường là hướng Nam.

Chú Thích Định Hướng trên Bản Vẽ

Đối với người đang xem một bản vẽ hoặc sơ đồ, mũi tên và chữ B thường chỉ hướng Bắc.

Biết hướng Bắc, ta dễ dàng xác định phía Đông, Tây và Nam.

Sử dụng Đồng Hồ Kim

Đặt đồng hồ xuống sao cho kim giờ chỉ về hướng bóng cây.

Dựa vào vị trí kim giờ và số 12, bạn có thể xác định hướng Nam hoặc Bắc dựa trên buổi trong ngày và vị trí địa lý của bạn.

Tuy nhiên, phương pháp này không chính xác ở mọi nơi và chỉ nên sử dụng khi không có phương tiện khác.

Sử dụng La Bàn

La bàn là công cụ cơ bản để xác định phương hướng, với kim chỉ hướng Bắc.

Từ hướng Bắc, bạn có thể xác định các hướng còn lại.

Các Phương Pháp Khác

Quan sát hướng cây phát triển: Như chúng ta đều biết, để thực hiện quá trình quang hợp, cây cần lấy sáng từ Mặt Trời. Do đó, phần của cây hướng về phía Đông thường phát triển mạnh mẽ hơn. Dựa vào đó, việc xác định các hướng khác trở nên thuận lợi.

Nhận biết từ bóng: Không chỉ cây mà bất kỳ đối tượng nào, trong buổi sáng, bóng của nó thường rơi về phía Tây. Ngược lại, vào buổi chiều, bóng chúng nghiêng về phía Đông. Quan sát này giúp ta xác định được hướng Bắc và Nam.

Ứng dụng điện thoại thông minh: Ngoài các chức năng cơ bản như nghe và gọi, điện thoại hiện đại còn giúp bạn xác định hướng dễ dàng. Các chức năng như la bàn hay GPS đều có sẵn trên thiết bị của bạn. Bạn cũng có thể tìm và tải thêm các ứng dụng định hướng từ App Store hoặc CH Play.

Tổng kết

Bài viết của Nệm Thuần Việt đã nói lên việc nhận biết hướng mặt trời mọc và lặn không chỉ là một kiến thức hữu ích trong cuộc sống hàng ngày mà còn giúp chúng ta liên kết sâu rộng hơn với thiên nhiên và vũ trụ xung quanh. Với sự hiểu biết này, chúng ta không chỉ biết được mặt trời mọc hướng nào mà còn có thể định hướng chính xác cho các chuyến đi và khám phá thế giới một cách tự tin hơn. Dù bạn ở bất kỳ nơi đâu trên Trái Đất, hãy dừng lại một phút, nhìn lên bầu trời và cảm nhận sự diệu kỳ của mặt trời – nguồn sức sống và ánh sáng vĩnh cửu cho tất cả chúng ta.

Xem thêm:

0/5 (0 Reviews)

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *