Cây tàu bay là rau gì? Tác dụng của cây tàu bay trong đời sống

Cây tàu bay là một loại rau quen thuộc với người Việt Nam, có tên khoa học là Talinum triangulare. Loại rau này có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Bài viết dưới đây của Nệm Thuần Việt sẽ giới thiệu chi tiết về cây tàu bay từ nguồn gốc, công dụng, cách chế biến cho đến các lưu ý khi sử dụng.

1. Cây rau tàu bay là loại cây gì?

Cây tàu bay còn có tên gọi khác là rau ngót, cải ngót, rau sam… Tên gọi tàu bay bắt nguồn từ hình dáng của những chiếc lá nhỏ mọc san sát nhau trông giống như cánh của chiếc máy bay.

1.1. Đặc điểm

• Cây thân thảo, sống lâu năm, mọc bò lan trên mặt đất.
• Thân mềm, có lông tơ mịn, dài 20-60cm.
• Lá mọc so le, hình trái xoan hay hình trứng ngược, mép lá nguyên hay có răng cưa, cuống lá ngắn.
• Hoa mọc thành chùm ở đầu cành, màu trắng hay hồng nhạt, cánh hoa 4-5 cánh.
• Quả nang hình cầu, đường kính 5-8mm, chứa nhiều hạt nhỏ màu đen.
• Rễ mọc lan, màu trắng hồng.

1.2. Nơi phân bố

Cây rau tàu bay, hay còn gọi là kim thất, là một loại cây thân thảo, mọc hoang dại ở những nơi ẩm ướt, thoáng mát như bờ ruộng, vườn tược, bìa rừng, ven đường…

• Phân bố trên thế giới: Cây rau tàu bay phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, bao gồm các châu lục như châu Á, châu Phi, châu Mỹ, châu Đại Dương. Tại châu Á, cây rau tàu bay được tìm thấy ở nhiều nước như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Indonesia…
• Phân bố ở Việt Nam: Tại Việt Nam, cây rau tàu bay mọc hoang dại khắp nơi, đặc biệt phổ biến ở khu vực Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên. Loại rau này cũng được trồng làm rau sạch quanh năm ở nhiều vùng quê.
• Điều kiện sinh thái: Cây rau tàu bay ưa sống ở những nơi ẩm ướt, thoáng mát, có đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Cây có thể chịu được nhiều loại đất khác nhau, kể cả đất chua và đất phèn.

1.3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản

• Bộ phận dùng: sử dụng làm rau là phần lá non, cành non và chồi non.
• Thu hái: có thể hái quanh năm, tốt nhất là vào sáng sớm khi độ ẩm còn cao, lá cây còn tươi. Không nên hái vào buổi trưa nắng gắt.
• Chế biến: rửa sạch, thái nhỏ rồi chế biến ngay để giữ được hàm lượng dinh dưỡng.
• Bảo quản: cắt bỏ rễ, rửa sạch, vắt khô rồi để ngăn mát tủ lạnh dùng dần. Có thể đông lạnh để dùng dần. Không nên rửa trước khi cất, dễ bị hỏng nhanh.

2. Tác dụng của cây rau tàu bay

Cây rau tàu bay có rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe:

2.1. Cung cấp vitamin

Rau tàu bay chứa nhiều vitamin A, vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng, phòng chống cảm cúm. Đặc biệt, hàm lượng vitamin C cao gấp 4 lần so với cải xanh và 35 lần so với cà chua.

Ngoài ra, rau tàu bay còn chứa vitamin B1, B2, canxi, sắt, photpho… rất tốt cho hệ tiêu hóa và hệ thần kinh.

2.2. Ngăn ngừa táo bón

Rau tàu bay có hàm lượng chất xơ rất cao, trung bình 100g rau tàu bay chứa khoảng 20g chất xơ. Chất xơ là một thành phần quan trọng của hệ tiêu hóa, có tác dụng nhuận tràng, giúp phân mềm và dễ đi tiêu.

Khi ăn rau tàu bay, chất xơ sẽ hút nước vào ruột, làm tăng khối lượng phân và kích thích nhu động ruột, giúp phân di chuyển dễ dàng hơn. Từ đó, giúp phòng ngừa táo bón hiệu quả.

Để ngăn ngừa táo bón, người bệnh nên ăn rau tàu bay thường xuyên, mỗi ngày nên ăn từ 200g rau tàu bay trở lên. Có thể chế biến rau tàu bay thành nhiều món ăn ngon như: luộc, xào, nấu canh, làm salad,…

2.3. Hỗ trợ giảm cân

Rau tàu bay có rất ít calo, chỉ khoảng 20 calo/100g. Ngoài ra, rau tàu bay còn chứa nhiều chất xơ, giúp no lâu, không gây tích mỡ.

Chính vì vậy, rau tàu bay rất thích hợp cho người đang giảm cân và kiêng ăn.

Chất xơ trong rau tàu bay giúp no lâu

Chất xơ là một thành phần không tiêu hóa được trong ruột, có tác dụng làm tăng cảm giác no. Khi ăn rau tàu bay, chất xơ sẽ hút nước vào ruột, làm tăng thể tích phân và kích thích nhu động ruột. Điều này sẽ giúp người ăn cảm thấy no lâu hơn, từ đó ăn ít đi và giảm cân hiệu quả.

2.4. Ngăn ngừa côn trùng, trị vết rắn cắn

Nước ép rau tàu bay có chứa chất độc tố giúp diệt trừ côn trùng như muỗi, kiến,… Ngoài ra, còn đắp lên vết cắn của rắn, rết để giảm ngứa và làm liền vết thương.

Nước ép rau tàu bay có chứa chất độc tố pyrethrin, có tác dụng diệt trừ côn trùng. Khi côn trùng tiếp xúc với nước ép rau tàu bay, chất độc tố này sẽ làm tê liệt hệ thần kinh của côn trùng, khiến côn trùng bị chết.

Rau tàu bay có tính kháng viêm, kháng khuẩn, giúp giảm sưng, đau và làm liền vết thương. Khi đắp rau tàu bay lên vết rắn rết cắn, các hoạt chất trong rau tàu bay sẽ giúp giảm đau, giảm sưng và ngăn ngừa nhiễm trùng.

3. Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây rau tàu bay

Từ lâu, cây rau tàu bay đã được sử dụng làm thuốc chữa nhiều bệnh, đặc biệt là các bệnh về ung thư, khối u, sưng viêm. Một số bài thuốc thông dụng từ rau tàu bay:

3.1. Chữa bệnh u lành và bướu cổ

Rau tàu bay có chứa các chất chống oxy hóa, chống viêm, giúp ngăn chặn sự phát triển của các tế bào u lành và bướu cổ.

Bài thuốc 1

• Nguyên liệu: 200g rau tàu bay
• Cách làm:

• Rau tàu bay rửa sạch, thái nhỏ
• Cho rau tàu bay vào nồi, đổ 750ml nước, đun sôi
• Khi nước sôi, hạ nhỏ lửa, đun thêm 20 phút
• Chắt lấy nước, bỏ bã
• Uống hết trong ngày

Bài thuốc 2

• Nguyên liệu: 100g rau tàu bay
• Cách làm:

• Rau tàu bay rửa sạch, xay nhuyễn
• Lấy nước ép rau tàu bay
• Dùng nước ép rau tàu bay đắp lên vùng bướu
• Đắp hàng ngày, mỗi lần 30 phút

3.2. Phòng ngừa ung thư và giải độc cơ thể

Rau tàu bay chứa nhiều vitamin C, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ tế bào khỏi các tác nhân gây hại, từ đó giúp phòng ngừa ung thư. Ngoài ra, rau tàu bay còn giúp thải độc tố ra khỏi cơ thể, làm sạch gan, máu, giải độc gan hiệu quả.

3.3. Kháng viêm, cầm máu, giảm đau khớp

Nước ép rau tàu bay có tác dụng kháng viêm, làm liền vết thương, cầm máu. Do đó, thường được dùng rửa vết thương hoặc uống để chữa các bệnh viêm khớp, đau nhức xương khớp.

Cách dùng:

• Uống nước ép rau tàu bay 2-3 lần/ngày
• Dùng rau tàu bay nấu canh, luộc, xào ăn hàng ngày

3.4. Rau tàu bay giúp hạ sốt

Rau tàu bay có chứa nhiều chất kháng viêm, kháng khuẩn, giúp giảm tình trạng viêm nhiễm, sưng tấy ở cơ thể. Khi bị sốt, cơ thể thường có hiện tượng viêm nhiễm, sưng tấy. Do đó, uống nước ép rau tàu bay có thể giúp giảm sốt hiệu quả.

Cách thực hiện:

• Lấy khoảng 100g rau tàu bay rửa sạch, ép lấy nước.
• Pha loãng nước ép rau tàu bay với nước lọc theo tỷ lệ 1:1.
• Uống nước ép rau tàu bay pha loãng 3-4 lần/ngày, mỗi lần 100ml.

3.5. Chữa tiêu chảy ở trẻ em

Rau tàu bay có tác dụng cầm máu, giảm đau, sát trùng. Do đó, uống nước ép rau tàu bay có thể giúp cầm bớt đi nước tiêu chảy, giảm tình trạng đau bụng, khó chịu ở trẻ em bị tiêu chảy.

Cách thực hiện:

• Lấy khoảng 100g rau tàu bay rửa sạch, ép lấy nước.
• Cho trẻ uống nước ép rau tàu bay 3-4 lần/ngày, mỗi lần 50ml.

3.6. Điều trị phì đại hay u xơ tuyến tiền liệt

Rau tàu bay có chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào u xơ, phì đại. Do đó, sắc uống nước rau tàu bay thường xuyên có thể giúp điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới.

Cách thực hiện:

• Lấy khoảng 200g rau tàu bay rửa sạch, thái nhỏ.
• Cho rau tàu bay vào nồi, đổ nước ngập rau.
• Sắc nước rau tàu bay trên lửa nhỏ trong khoảng 30 phút.
• Uống nước rau tàu bay sau khi nguội, chia thành 3-4 lần/ngày.

Lưu ý:

• Rau tàu bay có tính mát, nên những người đang bị cảm lạnh, ốm sốt nên hạn chế sử dụng.
• Phụ nữ mang thai và đang cho con bú cũng nên hạn chế sử dụng rau tàu bay.

4. Một số món ngon từ rau tàu bay

Rau tàu bay có vị đắng nhẹ, giòn và thơm ngon. Có thể chế biến rau tàu bay thành nhiều món ăn hấp dẫn:

Rau tàu bay xào tỏi

Rau tàu bay xào tỏi là món ăn đơn giản, dễ làm, có hương vị thơm ngon, hấp dẫn. Món ăn này thích hợp để ăn kèm với cơm hoặc dùng làm món khai vị.

Nguyên liệu

• 200g rau tàu bay
• 1 củ tỏi
• Gia vị: muối, đường, hạt nêm, tiêu

Cách làm

1. Rau tàu bay rửa sạch, thái nhỏ. Tỏi bóc vỏ, băm nhỏ.
2. Cho dầu ăn vào chảo, phi thơm tỏi rồi cho rau tàu bay vào xào chín.
3. Nêm gia vị vừa ăn, đảo đều rồi tắt bếp.

Mẹo nhỏ

• Để món ăn thơm ngon hơn, bạn có thể cho thêm một ít hành lá hoặc ngò rí vào xào cùng.
• Nếu thích ăn cay, bạn có thể cho thêm một ít ớt vào xào cùng.

Rau tàu bay nấu canh tôm tép

Rau tàu bay nấu canh tôm tép là món ăn ngon, bổ dưỡng, thích hợp cho bữa cơm gia đình. Món ăn này có vị ngọt thanh của rau tàu bay, vị ngọt của tôm tép, rất dễ ăn.

Nguyên liệu

• 200g tôm tép
• 200g rau tàu bay
• Gia vị: muối, đường, hạt nêm, tiêu

Cách làm

1. Tôm tép rửa sạch, bóc vỏ, bỏ đầu, rút chỉ đen. Rau tàu bay rửa sạch, thái nhỏ.
2. Cho nước vào nồi đun sôi, cho tôm tép vào chần sơ qua rồi vớt ra.
3. Cho rau tàu bay vào nồi, nêm gia vị vừa ăn, đun sôi lại.
4. Cuối cùng cho tôm tép vào, đảo đều rồi tắt bếp.

Mẹo nhỏ

• Để món ăn thêm đậm đà, bạn có thể cho thêm một ít cà chua vào nấu cùng.
• Nếu thích ăn cay, bạn có thể cho thêm một ít ớt vào nấu cùng.

5. Cần lưu ý gì khi sử dụng rau tàu bay?

Mặc dù rau tàu bay rất tốt cho sức khỏe nhưng cũng cần lưu ý một số điều khi sử dụng:

• Không nên ăn quá nhiều rau tàu bay vì chứa nhiều oxalate gây hại thận nếu ăn lâu dài.
• Phụ nữ có thai không nên dùng cây rau tàu bay vì có thể gây co bóp tử cung.
• Người bị sỏi, viêm thận không nên dùng vì làm tăng nguy cơ sỏi thận.
• Không dùng rau tàu bay khi đang dùng thuốc kháng sinh vì làm giảm tác dụng.

Kết luận

Rau tàu bay là một loại rau quen thuộc, dễ trồng và có nhiều công dụng tuyệt vời. Trong dân gian, cây rau này thường được dùng làm thuốc chữa nhiều bệnh. Tuy nhiên, khi sử dụng cũng cần lưu ý một số điều để đảm bảo an toàn. Hy vọng bài viết này của Nệm Thuần Việt đã cung cấp những thông tin hữu ích về cây rau tàu bay đến bạn đọc.

Xem thêm:

• Hướng dẫn chi tiết cách tiêu diệt rệp giường và mạt giường tại nhà hiệu quả
• Review các loại nệm tốt nhất trên thị trường hiện nay – Hướng dẫn chọn loại nệm phù hợp với nhu cầu sử dụng
• Lợi ích của khăn lau mặt – Bí quyết lựa chọn những loại khăn lau mặt phù hợp