Hướng dẫn chi tiết cách tiêu diệt rệp giường và mạt giường tại nhà

Rệp giường, còn được gọi là mạt giường, là loại côn trùng bé nhỏ nhưng có thể gây ra nhiều rắc rối không ngờ trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Sự hiện diện của chúng không chỉ gây khó chịu, mà còn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe. Trong bài viết này của Nệm Thuần Việt, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về những “kẻ không mời” này và đặc biệt là cách diệt rệp giường một cách triệt để và hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu bằng cách nhận biết rệp giường và mạt giường qua hình dáng và một số dấu hiệu cảnh báo bạn không thể bỏ qua.

1. Khái niệm về rệp giường và mạt giường

Rệp giường và mạt giường là những loài côn trùng ký sinh thường xuất hiện trên giường, gối, chăn, ga và các vật dụng giường nệm khác. Chúng thuộc họ Acari, kích thước rất nhỏ, khoảng 0,3 – 0,6 mm, màu trắng hoặc nâu nhạt.

Rệp giường có tên khoa học là Cimex lectularius, chúng có hình dạng tròn dẹt, khi bị đè chúng sẽ phồng lên và bẹp xuống khi không bị ảnh hưởng lực nén. Rệp giường thường hoạt động về đêm, ban ngày chúng ẩn nấp trong các kẽ hở của giường, tủ, thảm… và chỉ bò ra ban đêm để tìm máu của con người.

Mạt giường có tên khoa học là Dermatophagoides pteronyssinus, chúng có hình dạng tròn và lông tơ, kích thước khoảng 0,2 – 0,5 mm. Mạt giường sinh sống nhờ hút chất nhầy và da chết của người. Chúng thường sống trong bụi và men tiết ra từ cơ thể con người.

Nhìn chung, cả rệp giường và mạt giường đều là những loài côn trùng gây hại, ký sinh trên người và có thể gây ra các bệnh ngoài da như dị ứng, ngứa, sưng tấy. Do đó, cần có biện pháp kiểm soát và diệt trừ chúng.

Nguy hiểm/tác hại của rệp giường:

Cắn và Dị Ứng: Rệp giường cắn người để hút máu, gây ra các vết cắn đỏ, ngứa, và đôi khi sưng. Một số người có thể phản ứng mạnh với nước bọt của rệp giường, dẫn đến phản ứng dị ứng nghiêm trọng hơn.

Gián Đoạn Giấc Ngủ: Sự hiện diện của rệp giường có thể làm gián đoạn giấc ngủ, gây ra mất ngủ hoặc giấc ngủ không yên bình do ngứa và khó chịu.
Rối Loạn Tâm Lý: Sự lo lắng và căng thẳng về việc bị cắn có thể gây ra các vấn đề tâm lý như lo âu và trầm cảm, đặc biệt nếu tình trạng nhiễm rệp kéo dài mà không được giải quyết.
Rủi Ro Lây Nhiễm: Mặc dù không phải là vector chính cho các bệnh truyền nhiễm, nhưng rệp giường có thể góp phần lan truyền một số loại vi khuẩn và virus qua các vết cắn mở.
Khó Khăn Trong Việc Kiểm Soát và Loại Bỏ: Rệp giường rất khó phát hiện và loại bỏ hoàn toàn do chúng thường ẩn náu trong các khe nứt, đường viền giường, và đồ nội thất. Việc kiểm soát chúng đòi hỏi biện pháp chuyên nghiệp và kiên trì.
Tác Động Kinh Tế: Việc xử lý và loại bỏ rệp giường thường tốn kém và mất thời gian, đồng thời có thể yêu cầu thay mới nội thất hoặc đồ dùng trong nhà bị nhiễm bẩn.

1.1 Đặc điểm của rệp giường

Rệp giường là loài côn trùng ký sinh nhỏ, có kích thước khoảng 5-7 mm, màu nâu đỏ như loài gián nhưng nhạt hơn. Rệp có khả năng chịu đựng điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ, độ ẩm cao. Rệp chỉ hoạt động vào ban đêm, ban ngày ẩn náu trong các kẽ hở của giường, nệm, đồ nội thất,…

Rệp giường là loài côn trùng ký sinh trên máu người. Chúng thường cắn người vào ban đêm, khi người ngủ. Vết cắn của rệp giường thường gây ngứa ngáy, mẩn đỏ, sưng tấy. Trong một số trường hợp, vết cắn của rệp giường có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn như sốt, khó thở,…

1.2 Đặc điểm của mạt giường

Mạt giường là loài động vật chân khớp nhỏ, có kích thước siêu nhỏ, khoảng 0,2 – 0,3 mm. Mạt giường có màu trắng đục hoặc nâu nhạt. Trên cơ thể mạt giường có lông tơ giúp chúng bám vào các sợi vải và bụi.

Mạt giường sống trong bụi và men tiết ra từ cơ thể người. Chúng thường sống trong các nếp gấp của ga trải giường, gối, chăn,…

Mạt giường có thể gây kích ứng, viêm da, dị ứng cho người. Khi mạt giường chết, cơ thể chúng sẽ phân hủy và giải phóng các chất gây dị ứng. Các chất này có thể gây kích ứng da, dẫn đến các triệu chứng như ngứa ngáy, mẩn đỏ, viêm da.

2. Địa điểm trú ẩn thông thường của rệp giường và mạt giường

2.1 Nơi ẩn náu của rệp giường

Rệp giường là loài côn trùng nhỏ, có kích thước khoảng 4-7mm, có màu nâu đỏ. Chúng là loài ký sinh hút máu người và động vật, gây ngứa ngáy, khó chịu cho người bị cắn. Rệp giường có thể sống trong môi trường khô ráo, tối tăm, và có thể sống sót trong nhiều tháng mà không cần ăn.

Rệp giường thường ẩn náu ở những nơi gần giường ngủ, nơi chúng có thể dễ dàng tiếp cận vật chủ. Các nơi ẩn náu phổ biến của rệp giường bao gồm:

Các khe hở của giường, tủ, sofa, thảm: Rệp giường có thể chui vào các khe hở nhỏ nhất, chẳng hạn như khe hở giữa giường và tường, khe hở giữa các tấm gỗ của giường, tủ, sofa, thảm.
Bên dưới mép ván giường, gối: Rệp giường thường ẩn náu ở những nơi tối tăm và kín đáo, chẳng hạn như bên dưới mép ván giường, bên dưới gối.
Trong các đường vân gỗ của giường, tủ: Rệp giường có thể chui vào các đường vân gỗ nhỏ, khó nhìn thấy.
Sau tranh, ảnh treo tường: Rệp giường có thể chui vào các khe hở phía sau tranh, ảnh treo tường.
Sau ổ cắm điện, công tắc: Rệp giường có thể chui vào các khe hở phía sau ổ cắm điện, công tắc.
Bên trong nệm, chiếu, thảm lót sàn: Nệm, chiếu, thảm lót sàn là những nơi lý tưởng để rệp giường ẩn náu. Rệp giường có thể chui vào các khe hở bên trong nệm, chiếu, thảm lót sàn và sống trong đó.

2.2 Nơi ẩn nấp của mạt giường

Mạt giường là loài ký sinh hút máu người, có kích thước rất nhỏ, chỉ khoảng 0,2-0,3mm. Mạt giường thường sống trong chăn, ga, gối, nệm, nơi có nhiệt độ ấm áp và ẩm ướt.

Các nơi ẩn náu phổ biến của mạt giường bao gồm:

Trong chăn, ga, gối, nệm: Mạt giường thường sống trong các sợi vải của chăn, ga, gối, nệm.
Bên trong đệm nệm, thảm, sofa: Mạt giường có thể chui vào các khe hở bên trong đệm nệm, thảm, sofa và sống trong đó.
Trong các khe hở của giường, tủ: Mạt giường có thể chui vào các khe hở nhỏ của giường, tủ và sống trong đó.
Trên thảm trải sàn, thảm lót giường: Mạt giường có thể sống trên thảm trải sàn, thảm lót giường.
Trong bụi bẩn, rác thải trên sàn nhà: Mạt giường có thể sống trong bụi bẩn, rác thải trên sàn nhà.
Trong quần áo cũ không sử dụng: Mạt giường có thể sống trong quần áo cũ không sử dụng.

Để phòng ngừa rệp giường và mạt giường, cần thực hiện các biện pháp sau:

Giữ vệ sinh sạch sẽ cho giường ngủ, chăn, ga, gối, nệm: Giặt giũ thường xuyên bằng nước nóng, sấy khô ở nhiệt độ cao.
Kiểm tra kỹ các đồ vật trước khi mang vào nhà: Kiểm tra kỹ các đồ vật cũ, đồ nội thất cũ, đồ dùng cá nhân cũ để phát hiện rệp giường và mạt giường.
Thường xuyên hút bụi, lau chùi nhà cửa: Hút bụi, lau chùi nhà cửa thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn, rác thải, nơi rệp giường và mạt giường có thể sinh sống.

Nhìn chung, rệp giường và mạt giường đều thích trú ẩn trong những nơi kín đáo, tối tăm và ẩm ướt để tránh ánh sáng. Chúng cũng hay tập trung nhiều ở các vật dụng xốp như nệm, gối, sofa. Do đó, cần vệ sinh thường xuyên những nơi này để hạn chế sự xuất hiện của chúng.

3. Phương pháp phát hiện sự hiện diện của rệp giường và mạt giường

3.1 Dấu hiệu nhận biết rệp giường

Rệp giường là loài côn trùng nhỏ, màu nâu đỏ, dài khoảng 5 mm. Chúng thường sống ở các khe hở trong giường, ga, gối, nệm, tủ quần áo,… Rệp giường có thể cắn người và hút máu. Vết cắn của rệp giường thường nhỏ, đỏ và ngứa. Một số người có thể bị dị ứng với vết cắn của rệp giường, dẫn đến các triệu chứng như sưng phù, nổi ban đỏ,…

Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết rệp giường:

Thấy vết cắn đỏ hoặc ban đỏ trên da, ngứa và sưng phù: Vết cắn của rệp giường thường xuất hiện ở các vị trí như lưng, cổ, cánh tay,… Vết cắn thường nhỏ, đỏ và ngứa. Một số người có thể bị dị ứng với vết cắn của rệp giường, dẫn đến các triệu chứng như sưng phù, nổi ban đỏ,…
Tìm thấy vỏ rệp hoặc rệp non, rệp trưởng thành trên giường, ga, gối: Vỏ rệp là những lớp da rệp bỏ đi khi chúng lớn lên. Rệp trưởng thành có màu nâu đỏ, dài khoảng 5 mm. Rệp non có kích thước nhỏ hơn, màu trắng sữa.
Có mùi hôi khó chịu do rệp giường tiết ra khi bị giết: Rệp giường tiết ra một chất dịch có mùi hôi khó chịu. Khi rệp bị giết, chất dịch này sẽ bốc mùi hôi.
Thấy các chấm đen trên ga gối – phân của rệp giường: Phân của rệp giường có màu đen và có kích thước nhỏ như hạt phấn.
Giường bị lõm xuống ở những vị trí rệp thường ẩn náu: Rệp giường thường ẩn náu ở các khe hở trong giường, ga, gối,… Khi số lượng rệp giường nhiều, chúng có thể làm cho giường bị lõm xuống ở những vị trí chúng thường ẩn náu.

3.2 Dấu hiệu nhận biết mạt giường

Mạt giường là loài côn trùng nhỏ, màu trắng, dài khoảng 0,3 mm. Chúng thường sống ở các khe hở trong giường, ga, gối, nệm,… Mạt giường có thể gây ra các triệu chứng như ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ trên da khi ngủ.

Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết mạt giường:

Ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ trên da khi ngủ: Mạt giường có thể gây ra các triệu chứng như ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ trên da khi ngủ. Các triệu chứng này thường xuất hiện ở các vị trí như mặt, cổ, lưng,…
Tìm thấy bụi nhỏ màu trắng hoặc nâu trên ga gối: Bụi nhỏ màu trắng hoặc nâu trên ga gối là phân của mạt giường.
Da bong tróc vảy nhiều hơn bình thường: Mạt giường có thể ăn vảy da của người. Khi số lượng mạt giường nhiều, chúng có thể khiến da bong tróc vảy nhiều hơn bình thường.
Chăn ga bị bám bụi và vảy da dày bất thường: Mạt giường có thể gây ra tình trạng bụi bẩn và vảy da bám trên chăn ga dày bất thường.
Cơ thể bị dị ứng khi tiếp xúc với chăn ga gối: Một số người có thể bị dị ứng với mạt giường. Khi tiếp xúc với chăn ga gối có mạt giường, họ có thể bị các triệu chứng như ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, khó thở,…

4. Biện pháp tiêu diệt rệp giường và mạt giường hiệu quả

4.1. Việc giặt giũ định kỳ cho chăn, ga, gối, và nệm

Giặt ga gối ít nhất 2 lần/tuần, với nhiệt độ nước từ 60 độ C trở lên
Phơi chăn ga gối dưới ánh nắng trực tiếp ít nhất 2 tiếng
Sử dụng chất tẩy rửa có khả năng diệt khuẩn, diệt nấm mốc
Cho gối nệm vào túi, đem hấp ở nhiệt độ cao trong vòng 30 phút
Định kì đem nệm ra phơi nắng kỹ càng

4.2. Việc vệ sinh và hút bụi định kỳ cho giường

Thường xuyên lau chùi sạch sẽ các bề mặt giường tủ
Sử dụng máy hút bụi để làm sạch bụi bẩn trong các khe hở
Làm sạch tường và khu vực xung quanh giường
Khử trùng bề mặt bằng cồn 70 độ hay lysol
Thay ga trải giường thường xuyên, giặt sạch ga cũ

4.3. Sử dụng hơi nước nóng để diệt trừ rệp giường và mạt giường

Dùng máy hơi nước phun hơi nóng vào các khe hở, ván giường
Nhiệt độ hơi nước khuyến cáo từ 120 – 140 độ C
Lưu ý không phun trực tiếp lên vải vóc, chỉ phun xung quanh
Sau khi phun hơi cần mở cửa thông thoáng cho khô ráo

4.4. Áp dụng baking soda trong việc tiêu diệt rệp và mạt giường

Pha baking soda với nước để tạo hỗn hợp sệt
Dùng khăn thấm hỗn hợp lên các khe hở, nệm, gối, ga
Để khô trong vòng 3-5 tiếng rồi hút bụi sạch
Baking soda có tính kiềm giúp khử mùi và tiêu diệt côn trùng
Lưu ý tránh để baking soda tiếp xúc trực tiếp da

4.5. Sử dụng tinh dầu cây trà để đối phó với rệp giường

Lấy khoảng 15 giọt tinh dầu trà trộn với nước
Dùng khăn thấm hỗn hợp để lau các khe hở, góc tủ, mép giường
Tinh dầu trà có mùi thơm và tính diệt khuẩn tự nhiên
Tiến hành lau bề mặt ít nhất 2 lần/tuần để đạt hiệu quả
Không để tinh dầu tiếp xúc trực tiếp da, gây dị ứng

4.6. Sử dụng hợp chất Diatomaceous Earth (DE)

Diatomaceous Earth là một loại bột mịn từ hóa thạch của diatom, một loại tảo cổ đại. Khi rải bột DE xung quanh khu vực bạn nghi ngờ có rệp giường, chúng sẽ di chuyển qua bột và bị tổn thương bởi cấu trúc sắc nhọn của DE, dẫn đến mất nước và chết. Đảm bảo bạn sử dụng loại thích hợp với việc tiếp xúc trong nhà và theo dõi hướng dẫn an toàn.

4.7. Sử dụng máy sấy nhiệt cao

Rệp giường không thể chịu đựng được nhiệt độ cao. Do đó, việc sử dụng máy sấy ở chế độ nhiệt cao để sấy chăn, ga gối, nệm, và quần áo có thể giúp diệt rệp. Thậm chí có những dịch vụ chuyên nghiệp sử dụng nhiệt để xử lý toàn bộ không gian sống, đảm bảo loại bỏ hoàn toàn rệp giường.

4.8. Sử dụng bẫy rệp giường

Có các loại bẫy rệp giường được thiết kế để thu hút chúng vào một khu vực nhất định, thường bằng cách sử dụng nhiệt và carbon dioxide làm mồi. Một khi rệp giường mắc bẫy, chúng không thể thoát ra và cuối cùng sẽ chết. Đây là một phương pháp không sử dụng hóa chất và có thể hữu ích như một biện pháp kiểm tra và bổ sung cho các biện pháp khác.

Kết luận

Rệp giường và mạt giường là những loại côn trùng gây hại thường xuất hiện trên các vật dụng giường. Chúng gây khó chịu, ngứa ngáy và làm lây lan các bệnh ngoài da. Để đối phó với chúng, cần thường xuyên vệ sinh và khử trùng môi trường xung quanh. Sử dụng các biện pháp tự nhiên như tinh dầu, baking soda hoặc các thuốc diệt côn trùng để tiêu diệt chúng. Việc phòng tránh và xử lý triệt để rệp giường, mạt giường sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.

Xem thêm: