Nguyên nhân ngủ trưa dậy mệt mỏi-bạn đã biết?

Khi bước ra khỏi giấc ngủ trưa, nhiều người thường trải qua trạng thái mệt mỏi, đau đầu và tinh thần uể oải, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của chúng ta. Vì vậy, để giải quyết vấn đề này và bảo vệ sức khỏe của mình, hãy cùng Nệm Thuần Việt tìm hiểu về nguyên nhân gây ra tình trạng ngủ trưa dậy mệt mỏi và các biện pháp khắc phục cũng như cách phòng tránh tốt hơn.

1. Nguyên nhân khiến cho bạn mệt mỏi sau giấc ngủ trưa

Ngủ trưa dậy mệt mỏi là một trạng thái thường gặp khiến nhiều người cảm thấy thiếu tinh thần để tham gia các hoạt động sau giấc ngủ ngắn. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về tình trạng này và cách khắc phục, chúng ta cần tập trung vào nguyên nhân chính của sự mệt mỏi sau giấc ngủ trưa.

1.1. Ngủ Trưa Dậy Mệt Mỏi – Nguyên Nhân Từ Lịch Trình Ngủ Không Đều Đặn

Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra sự mệt mỏi sau giấc ngủ trưa là việc ngủ vào các thời điểm ngẫu nhiên trong ngày. Khi bạn không có một lịch trình ngủ cố định, não bộ của bạn không thể thích nghi tốt với thay đổi này. Nhịp sinh học thức – ngủ của cơ thể bị ảnh hưởng, dẫn đến việc thức dậy sau giấc ngủ trưa với tâm trạng mệt mỏi và thiếu tinh thần.

Để khắc phục tình trạng này, bạn cần xây dựng một lịch trình ngủ khoa học và tuân thủ nó mỗi ngày. Điều này giúp cải thiện sự ổn định của sức khỏe và giảm thiểu trạng thái mệt mỏi sau giấc ngủ trưa.

1.2. Ngủ quá thời gian cho phép

Thời gian ngủ hợp lý cho buổi trưa thường là 30 phút đến 1 giờ nên khi ngủ qua thời gian này cơ thể sẽ đi vào giai đoạn “ngủ sâu”. Lúc đó, cơ quan thần kinh trung ương chịu tác động gây cản trở chuyển hóa chất trong cơ thể và giảm lưu lượng tuần hoàn máu não…

Vì vậy sau khi ngủ trưa mọi người có biểu hiện mệt mỏi, người lờ đờ, đau nhức đầu, chân tay nhức mỏi. Các biểu hiện này duy trì từ 2 – 3 tiếng hoặc lâu hơn dựa vào trạng thái sức khỏe và tinh thần của mỗi người.

1.3. 4 Pha của Giấc ngủ và Hiệu ứng của Thức dậy vào “pha mệt mỏi”

Khi ta nói về giấc ngủ, không chỉ có việc thời gian nằm nghỉ trên giường mà còn quan trọng là chất lượng của giấc ngủ. Một yếu tố quan trọng đó là chu kỳ giấc ngủ và tại sao thức dậy vào giai đoạn pha 3 và pha 4 của nó có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi.

Pha 1: Sự tỉnh táo ban đầu

Pha 1 của giấc ngủ kéo dài từ 10 đến 15 phút. Trong giai đoạn này, sóng não của bạn dao động nhanh và cơ thể tỉnh táo. Đây là thời gian bạn vừa mới rời giấc ngủ và thường dùng để thức giấc nhanh chóng.

Pha 2: Sự sâu hơn

Pha 2 kéo dài từ 20 đến 40 phút. Sóng não trong giai đoạn này có xu hướng rời rạc hơn, nhịp thở trở nên chậm hơn và thân nhiệt giảm. Đây là giai đoạn giấc ngủ mà bạn cảm thấy nếu thức dậy thì vẫn khá tỉnh táo.

Pha 3: Giai đoạn yếu nhất

Pha 3 kéo dài hơn 40 phút, và lúc này nhịp tim, sóng não và nhịp thở bước vào giai đoạn yếu nhất. Đây là giai đoạn quan trọng cho việc phục hồi cơ thể và tinh thần. Thức dậy vào pha 3 có thể dẫn đến cảm giác choáng váng và đi đứng lảo đảo do cơ thể vẫn ở trạng thái thư giãn, não bộ chưa kịp thích nghi.

Pha 4: Thời gian dễ bị ảo giác

Pha 4 kéo dài thời gian và thường xảy ra vào cuối giấc ngủ. Trong giai đoạn này, bạn dễ bị mộng du hoặc tè dầm. Cơ quan não bộ sẽ tiết ra hoạt chất làm cản trở cơ bắp cùng hoạt động của cơ thể.

Vậy nên, thức dậy vào đúng giai đoạn pha 3 và pha 4 của chu kỳ giấc ngủ có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi. Cơ thể và tinh thần vẫn đang ở trạng thái thư giãn, và việc thức dậy đột ngột có thể gây ra cảm giác khó chịu và choáng váng. Để tránh cảm giác này, hãy cố gắng thức dậy vào thời điểm thích hợp của chu kỳ giấc ngủ của bạn.

1.4. Xác định Thời Lượng Ngủ Trưa Hợp Lý

Ngủ trưa kéo dài khiến cho cơ thể không còn tỉnh táo để làm việc vào buổi chiều. Vì vậy, bạn cần xác định thời lượng ngủ trưa hợp lý và đặt báo thức để thức dậy đúng lúc. Không chỉ có vậy, ngủ trưa đặt báo thức sẽ hạn chế kéo dài giấc ngủ, não bộ được rèn luyện hiệu quả.

1.5. Tư Thế Ngủ Chính xác Để Tránh Mệt Mỏi

Việc ngủ không đúng tư thế là một trong những nguyên nhân làm bạn cảm thấy mệt mỏi, đau nhức mỗi khi thức dậy. Các thói quen nằm co quắp người, vặn vẹo cơ thể, nằm úp, đầu đè lên cánh tay,… thường khiến cơ bắp, các mạch máu bị chèn ép hay gân cơ căng quá lâu làm sự tuần hoàn máu cũng như cung cấp oxy cho các tế bào cơ kém hẳn đi. Đồng thời lúc này một một lượng lớn axit lactic (thủ phạm gây đau mỏi cơ) được giải phóng. Tình trạng thường gặp nhất ở việc nằm sai tư thế chính là ngủ dậy bạn cảm thấy bị đau lưng, đau nhức bả vai, gáy,…

1.6. Dinh dưỡng thiếu hụt gây mệt mỏi sau giấc ngủ trưa

Mệt mỏi sau khi ngủ trưa có thể do chế độ dinh dưỡng không đầy đủ gây ra. Thiếu canxi và các chất dinh dưỡng quan trọng khác có thể làm suy yếu cơ thể, gây đau nhức và khả năng hoạt động kém hiệu quả.

Đặc biệt, việc bỏ bữa sáng có thể gây đau đầu vào buổi trưa do thiếu ăn, dẫn đến giảm đường trong máu. Để tránh tình trạng này, thay vì bỏ bữa sáng, hãy ăn một bữa nhẹ nhàng như một quả chuối nhỏ và một ly sữa trước khi đi ngủ nếu bạn cảm thấy đói.

1.7. Liều lượng caffeine quá mức: Nguyên nhân gây mệt mỏi sau khi ngủ trưa

Một tách cà phê vào buổi sáng có thể giúp bạn bắt đầu ngày mới với năng lượng và sự tỉnh táo. Tuy nhiên, việc tiêu thụ caffeine quá mức có thể gây ra những tác động phụ khó chịu, bao gồm mệt mỏi và đau đầu sau khi thức dậy từ giấc ngủ trưa.

Uống quá nhiều cà phê, đặc biệt là không duy trì đủ lượng nước hàng ngày, có thể dẫn đến chứng đau đầu và mệt mỏi vào buổi trưa. Để duy trì sức khỏe và năng lượng trong ngày, hãy kiểm soát liều lượng caffeine của bạn và đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể.

1.8. Ngủ Trưa Dậy Mệt Mỏi – Làm việc Ngay Lập Tức Có Hại?

Những lợi ích của giấc ngủ trưa ngắn thường kéo dài từ 10-20 phút. Tuy nhiên, sau khi tỉnh dậy từ giấc ngủ ngắn này, cơ thể thường còn giữ lại dư âm trong khoảng vài phút đến nửa giờ. Việc bắt đầu làm việc ngay lập tức sau khi tỉnh giấc có thể dẫn đến những tình trạng không mong muốn như đau đầu, mệt mỏi, và cảm giác chuếnh choáng. Thay vào đó, để đối phó với tình trạng này, bạn nên thực hiện một số biện pháp nhẹ nhàng sau khi thức dậy từ giấc ngủ trưa ngắn.

Tối ưu hóa Sự Tỉnh Thức Sau Giấc Ngủ Trưa Ngắn:

Khi tỉnh dậy sau giấc ngủ trưa, việc tối ưu hóa tình trạng tỉnh thức của bạn là quan trọng để tránh mệt mỏi và chuếnh choáng. Dưới đây là những cách bạn có thể áp dụng để đảm bảo bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo sau khi tỉnh giấc:

Thực Hiện Hoạt Động Nhẹ Nhàng:

Một trong những cách hiệu quả để đối phó với dư âm sau giấc ngủ trưa là thực hiện một số hoạt động nhẹ nhàng sau khi tỉnh dậy. Điều này có thể bao gồm việc đi dạo trong khoảng 5-10 phút hoặc thậm chí chỉ là tập nhẹ nhàng. Những hoạt động này sẽ giúp tăng cường lưu thông máu và cải thiện tình trạng tỉnh thức của bạn.

Bổ Sung Nước Cho Cơ Thể:

Khi tỉnh dậy từ giấc ngủ trưa, cơ thể thường cần được bổ sung nước để phục hồi tốt hơn. Uống một cốc nước sau khi tỉnh giấc có thể giúp bạn tăng cường sự tỉnh táo và giảm thiểu tình trạng mệt mỏi.

Trì Hoãn Làm Việc:

Trong trường hợp bạn có khả năng, hãy trì hoãn việc bắt đầu làm việc ngay sau khi tỉnh dậy từ giấc ngủ trưa. Để cơ thể có thời gian thích nghi và đảm bảo bạn sẽ không cảm thấy mệt mỏi hay đau đầu, hãy dành ít nhất 15-30 phút cho sự tỉnh thức trước khi bắt đầu công việc.

2. Ngủ Trưa Dậy Mệt Mỏi? Bạn Cần Biết Bí Quyết Này!

2.1. Không ngủ trưa quá 30 phút

Để tránh thức dậy mệt mỏi vào buổi chiều, quy tắc số một là hạn chế thời gian ngủ trưa dưới 30 phút. Khi bạn ngủ trong khoảng thời gian này, cơ thể chỉ bước vào giai đoạn 2 của chu kỳ giấc ngủ, giúp bạn tỉnh táo hơn và không gặp cảm giác chói mặt hoặc đau đầu sau khi thức dậy.

Rất quan trọng là bạn nên đặt báo thức để đảm bảo bạn có thể dậy đúng giờ sau giấc ngủ trưa. Điều này giúp tránh cho cơ thể chìm vào giấc ngủ sâu, ngăn bạn khỏi trải qua trạng thái mệt mỏi sau khi thức dậy.

Hãy tránh tình trạng nằm lại sau khi thức dậy từ giấc ngủ trưa. Thói quen này có thể gây ra sự buồn ngủ và mệt mỏi sau đó. Thay vì nằm, hãy tập trở lại hoạt động để giữ cho sự tỉnh táo và năng lượng của bạn.

2.2. Kích hoạt cơ thể sau giấc ngủ trưa

Sau khi tỉnh dậy từ giấc ngủ trưa, quá trình làm việc có thể cần một chút thời gian để khởi động lại. Thay vì ngay lập tức bắt đầu công việc, hãy thực hiện một số động tác nhẹ để giúp cơ thể tỉnh táo hơn. Bạn có thể xoay nhẹ bả vai, xoay hông và thắt lưng để làm dịu các cơ bị căng sau giấc ngủ. Ngoài ra, hãy uống một cốc nước và thậm chí đứng dậy đi lại trong vài phút để cảm thấy thư giãn hơn trước khi bắt đầu buổi chiều làm việc

2.3. Tối ưu ánh sáng cho giấc ngủ sau giấc ngủ trưa

Giấc ngủ sau buổi trưa có thể trở nên mệt mỏi và không hiệu quả nếu bạn không quản lý ánh sáng một cách hợp lý. Các chuyên gia đề xuất rằng, cho dù bạn thường ngủ đêm hoặc chỉ là một giấc ngủ ngắn trong ngày, hãy chắc chắn loại bỏ hoặc giảm bớt nguồn ánh sáng tự nhiên khi bạn vào giấc ngủ.

Ánh sáng không chỉ ảnh hưởng đến khả năng tỉnh táo của bạn mà còn gây rối loạn sinh học bên trong cơ thể, có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và chói mắt sau giấc ngủ trưa. Nếu không thể hoàn toàn loại bỏ ánh sáng, hãy xem xét sử dụng miếng che mắt để giảm thiểu tác động của ánh sáng. Bất kể bạn ngủ vào ban đêm hay giữa ngày, đảm bảo tắt đèn và loại bỏ các nguồn ánh sáng không cần thiết để tạo điều kiện giấc ngủ tốt nhất.

2.4. Xây dựng thói quen ngủ đúng giờ

Không chỉ quan trọng để có giấc ngủ đủ giấc vào ban đêm, việc tạo thói quen ngủ trưa đúng giờ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và tinh thần. Hành động lặp đi lặp lại này giúp não tạo ra một loạt tín hiệu quen thuộc, dần dần hình thành thói quen ngủ ngắn theo lịch trình. Kết quả, bạn sẽ trải qua một giấc ngủ ngon và sâu hơn, có khả năng chìm vào giấc ngủ một cách nhanh chóng và thức dậy đúng giờ, cảm thấy tỉnh táo và sảng khoái hơn.

2.5. Tránh tư thế nằm dài khi làm việc

Tư thế nằm dài trên bàn làm việc không chỉ có thể gây hại cho xương, cơ, và gây ra sự mệt mỏi của cơ bắp và tay chân, mà còn có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu cung cấp đến các cơ quan quan trọng của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu lên não, làm tăng nguy cơ đau đầu và chóng mặt. Để duy trì sức khỏe và tăng cường hiệu suất làm việc, hãy thường xuyên thay đổi tư thế, đứng dậy và vận động cơ thể trong suốt ngày làm việc.

3. Ngủ trưa dậy mệt mỏi phải làm sao để tỉnh táo?

Tạo năng lượng sau giấc ngủ trưa và đánh bại cảm giác mệt mỏi là một phần quan trọng của cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Để đảm bảo bạn có thể tỉnh táo sau giấc ngủ trưa, hãy xem xét các cách sau:

3.1. Duy trì cân bằng nước cơ thể

Khi bạn tỉnh dậy sau giấc ngủ trưa và cảm thấy cổ họng khô khan và cơ thể mệt mỏi, hãy đảm bảo bạn cung cấp đủ nước cho cơ thể. Trong thời gian bạn ngủ, cơ thể tiêu hao nhiều nước trong quá trình chuyển hóa, dẫn đến tình trạng thiếu nước và mệt mỏi. Để khắc phục tình trạng này, bạn nên uống đủ nước khi tỉnh dậy vào buổi trưa. Ngoài việc uống nước lọc, bạn cũng có thể cân nhắc uống nước ép hoa quả để bổ sung vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.

3.2. Thực đơn nhẹ để hạn chế mệt mỏi sau giấc ngủ trưa

Không nên thực hiện bữa trưa quá nặng, vì điều này có thể làm suy giảm chất lượng giấc ngủ buổi trưa và khiến bạn dậy mệt mỏi hơn. Sự quá tải cho hệ tiêu hóa do thực đơn quá nặng có thể dẫn đến cảm giác đầy bụng và khó chịu, khiến quá trình tiêu hóa gây thức giấc vào buổi trưa.

Vì vậy, để tránh tình trạng này, bạn nên tập trung vào việc chọn các món ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa. Hãy tạo ra thực đơn buổi trưa với các thực phẩm nhẹ nhàng và giàu dinh dưỡng để không gây áp lực quá lớn cho hệ tiêu hóa.

Ngoài ra, một gợi ý quan trọng là chia bữa ăn trong ngày thành nhiều bữa nhỏ hơn. Điều này giúp cơ thể nhận đủ dinh dưỡng và giảm gánh nặng cho quá trình tiêu hóa, từ đó làm cho giấc ngủ trưa trở nên thư giãn hơn và bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo khi thức dậy.

3.3. Sử dụng nói chuyện để kích thích tâm trí sau giấc ngủ trưa

Sau khi thức dậy từ giấc ngủ trưa, một biện pháp hữu ích để đánh thức tâm trí và chuẩn bị cho buổi chiều là bắt đầu nói chuyện với những người xung quanh. Điều này giúp cơ thể chuyển từ trạng thái nghỉ ngơi sang trạng thái hoạt động một cách nhanh chóng và hiệu quả.

3.4. Thay đổi tư thế làm việc để đánh bại cảm giác mệt sau giấc ngủ trưa

Để đối phó với tình trạng mệt mỏi sau giấc ngủ trưa và để duy trì sự tỉnh táo, quan trọng hơn hết là bạn cần thường xuyên thay đổi tư thế làm việc của mình. Cách đơn giản nhất là điều chỉnh góc độ của tay, khoảng cách giữa chân và mặt sàn, hoặc thậm chí là tư thế cúi đầu để kích thích hệ cơ quan hoạt động.

Ngoài ra, hãy xem xét việc ra ngoài và tập thể dục nhẹ hoặc hít thở không khí tươi trước khi bắt đầu làm việc. Biện pháp này sẽ giúp bạn tạo ra sự pha trộn, loại bỏ sự nhàm chán và tăng cường sự hứng khởi trong não bộ, từ đó giúp bạn tránh được cảm giác mệt mỏi sau giấc ngủ trưa.

3.5. Ánh sáng là “động lực” giúp bạn tỉnh táo

Một cách hiệu quả để nhanh chóng tỉnh táo sau giấc ngủ trưa là bật đèn sáng trong phòng làm việc của bạn. Điều này giúp não bộ của bạn thích nghi với sự thay đổi từ trạng thái ngủ sang trạng thái tỉnh. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể mở cửa sổ hoặc kéo rèm để cho ánh nắng tự nhiên thấm vào phòng. Điều này sẽ cải thiện sự thông thoáng trong không gian làm việc và giúp bạn không cảm thấy mệt mỏi sau khi thức dậy từ giấc ngủ trưa.

3.6. Rửa mặt bằng nước lạnh

Khi bạn sử dụng nước lạnh để rửa mặt, điều này có tác động tích cực đến hệ thần kinh trên da mặt. Nước lạnh làm tăng tín hiệu gửi đến não bộ từ vùng da, đánh thức não bộ khỏi trạng thái buồn ngủ và mệt mỏi. Điều này giúp bạn tỉnh táo nhanh chóng hơn sau khi ngủ trưa.

Vì vậy, nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc tỉnh ngủ sau giấc trưa và cảm thấy mệt mỏi, hãy thử áp dụng phương pháp rửa mặt bằng nước lạnh để giúp tinh thần của bạn sáng tươi và sẵn sàng để đối mặt với những thách thức tiếp theo.

Lời kết

Trên đây, Nệm Thuần Việt đã trình bày một số thông tin cụ thể về tình trạng cảm thấy mệt mỏi và uể oải sau khi thức dậy từ giấc ngủ trưa. Ngoài ra, cũng sẽ chia sẻ với bạn những phương pháp hiệu quả để giải quyết vấn đề này và những cách bạn có thể ngăn ngừa hiện tượng này một cách hiệu quả. Chúng tôi hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra tình trạng ngủ trưa dậy mệt mỏi và giúp bạn cải thiện tình trạng của mình trong thời gian ngắn.

Xem thêm: