Củ từ là gì? Có công dụng gì? Chữa bệnh được không?

Củ từ – một loại củ quen thuộc với ẩm thực Việt Nam mang nhiều lợi ích sức khỏe. Ngoài ra, nó còn được biết đến với những công dụng tuyệt vời khác mà có thể bạn chưa nghe qua. Hãy cùng Nệm Thuần Việt khám phá tất tần tật củ từ, giá trị dinh dưỡng, công dụng và cách chế biến củ từ qua bài viết sau!

Củ từ là gì?

Củ từ là một loại thực phẩm được ưa chuộng, không chỉ bởi vị ngon mà còn vì những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.Chúng còn được biết đến dưới cái tên là khoai từ, thuộc nhóm củ nâu.

Củ từ có mấy loại?

Củ từ gồm hai loại: khoai từ thông thường và củ từ lông. Đặc biệt, củ từ lông lại có hai loại nữa dựa vào lượng lông trên bề mặt: loại có ít lông và loại nhiều lông. Khoai từ có hai phiên bản khác nhau là loại có gai và loại không có gai. Trong đó phiên bản không có gai được ưa chuộng hơn và hơn tại Việt Nam, đặc biệt là ở vùng Đông Nam Bộ.

Thành phần của củ từ

Củ từ có giá trị dinh dưỡng tương đương với khoai tây. Thành phần của 100g củ từ gồm 75g nước, 1.5g protid , 21.5g gluxit, 1.2g xenluloza, 28mg canxi , 30mg photpho , 0.2mg sắt và nhiều thành phần hóa học khác.

Củ từ ăn có tốt không?

Củ từ là một nguồn thực phẩm giàu dưỡng chất, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc tiêu thụ chúng cần được kiểm soát với mức độ vừa phải. Ăn quá nhiều khoai từ trong một khoảng thời gian ngắn có thể dẫn đến đầy hơi và khó tiêu.

Đặc điểm của củ từ

Củ từ, là một loại thực vật có nguồn gốc từ châu Phi, châu Á và khu vực Caribbean. Dù thường nhầm lẫn với khoai lang, củ từ chứa nhiều tinh bột và ít đường hơn, phân biệt chúng qua vẻ ngoài với vỏ màu nâu đậm, gần giống như vỏ cây, và đặc trưng bởi lớp lông cứng bao phủ.

Trong bữa ăn hàng ngày của nhiều gia đình Việt, củ từ là một nguồn cung cấp dưỡng chất tốt, góp phần cân bằng và dinh dưỡng trong chế độ ăn. Một củ từ nướng khoảng 136g có thể cung cấp 158 calo, bao gồm 2g protein, 37g carbohydrates, 0g chất béo, và 5g chất xơ. Nó còn là một nguồn vitamin và khoáng chất quý, bao gồm 18% nhu cầu vitamin C hàng ngày, 9% vitamin B5, cùng các khoáng chất quan trọng như Magie, Mangan, Kali, Đồng, Thiamine và Folate, tất cả đều đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe tổng thể.

Công dụng bất ngờ của củ từ đối với sức khỏe

Cung cấp dinh dưỡng, năng lượng

Với hàm lượng dinh dưỡng và các khoáng chất vi lượng cao, khoai từ không chỉ nuôi dưỡng cơ thể từ sâu bên trong mà còn là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào. Chất xơ này không chỉ kích thích hệ tiêu hóa mà còn cung cấp năng lượng mạnh mẽ cho mọi hoạt động hàng ngày.

Nâng cao sức mạnh trí não

Chứa diosgenin – hợp chất kỳ diệu có khả năng thúc đẩy sự phát triển của tế bào thần kinh, khoai từ đóng vai trò như một bí quyết để tâm trí luôn minh mẫn. Hơn nữa, diosgenin còn cải thiện trí nhớ và khả năng tư duy, giúp não bộ hoạt động hiệu quả hơn.

Khả năng chống chọi ung thư

Được biết đến với lượng vitamin C dồi dào, cùng với một chút vitamin A và beta carotene, khoai từ trở thành một nguồn dưỡng chất quan trọng chống lại các gốc tự do, giảm thiểu nguy cơ hình thành và phát triển của các tế bào ung thư.

Điều hòa đường huyết, bảo vệ trái tim

Khoai từ là nguồn cung cấp kali phong phú, giúp kiểm soát lượng đường trong máu một cách ổn định. Kali không chỉ giảm nguy cơ cao huyết áp mà còn hỗ trợ trong việc hạ đường huyết, bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Tăng cường hệ tiêu hóa

Với lượng chất xơ và vitamin cao, khoai từ giúp cải thiện và ổn định hệ tiêu hóa. Ăn khoai từ thường xuyên sẽ giúp giảm bớt các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, hay rối loạn tiêu hóa, giúp bạn cảm thấy thoải mái và khỏe mạnh hơn.

Điều hòa cholesterol

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ khoảng 390g củ từ mỗi ngày, kéo dài trong tháng, có thể làm giảm lượng cholesterol “xấu” trong máu tới 6%. Điều này góp phần quan trọng vào việc duy trì sức khỏe tim mạch.

Củng cố xương khớp

Mangan và Kali, hai khoáng chất dồi dào trong củ từ, đóng vai trò không thể thiếu trong việc xây dựng và duy trì sức khỏe của hệ xương khớp, bên cạnh việc hỗ trợ quá trình trao đổi chất và bảo vệ tim mạch.

Tăng sức đề kháng

.Hai dưỡng chất có mặt trong củ từ là Đồng và Vitamin C, là những yếu tố quan trọng cho việc hấp thụ sắt và sản xuất hồng cầu, giúp cơ thể bạn chống lại các bệnh tật hiệu quả hơn.

Khả năng kháng khuẩn

Mặc dù lợi ích này vẫn trong quá trình nghiên cứu, nhưng củ từ còn cho thấy tiềm năng chống các loại vi khuẩn kháng thuốc.

Bảo vệ hệ tiêu hóa

Khoai từ đóng vai trò như một chất làm sạch tự nhiên, giúp giảm lượng cholesterol không tốt và loại bỏ các độc tố ra khỏi cơ thể. Điều này không chỉ giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa và ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư.

Dinh dưỡng đa dạng

Khoai từ chứa một lượng lớn các vitamin và khoáng chất thiết yếu như vitamin B, A, C, canxi, sắt, và kali. Những chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố hệ miễn dịch, cải thiện tình trạng da, tăng cường thị lực và duy trì cơ bắp và xương chắc khỏe. .

Kiểm soát huyết áp

Nhờ vào nguồn cung cấp khoáng chất dồi dào, đặc biệt là kali, khoai từ giúp điều chỉnh và kiểm soát huyết áp, giảm thiểu rủi ro tăng huyết áp và các vấn đề tim mạch liên quan.

Ngăn ngừa ung nhọt

Trong nền y học cổ truyền của nhiều nước Đông Á, khoai từ được biết đến với khả năng ngăn chặn và điều trị ung nhọt. Ngoài ra,một hợp chất tên Allantoin có trong khoai từ có khả năng chống viêm và thúc đẩy quá trình lành thương.

Ăn củ từ (khoai từ) như thế nào?

Từ việc luộc đơn giản, xào cùng các loại gia vị, cho đến nấu trong các món ăn đặc trưng hay sáng tạo như xôi và chè, khoai từ luôn mang lại hương vị độc đáo cho bữa ăn. Tuy nhiên, khi thưởng thức phải đảm bảo là khoai đã được nấu chín mọng, tránh tình trạng như đầy bụng hay khó tiêu.

Khoai từ bao nhiêu calo

Với mỗi phần 100 gram, khoai từ mang lại cho bạn 94 calo năng lượng. Đây là một thông tin hữu ích cho những ai đang quan tâm đến việc kiểm soát lượng calo hàng ngày trong chế độ ăn uống của mình.

Củ từ lên mầm có ăn được không?

Khi khoai từ bắt đầu nảy mầm, nó tạo ra một loại chất độc gọi là solanine, thuộc nhóm alkaloid. Tiêu thụ khoai nảy mầm có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như đau đầu, cảm giác khó chịu ở ngực, hoặc thậm chí ngộ độc thực phẩm. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến cái chết.

Ăn củ từ có béo không?

Với hàm lượng calo thấp, khoai từ sẽ không khiến bạn tăng cân. Thay vào đó khoai từ sẽ giúp kiểm soát cảm giác đói, nhờ vào cảm giác no lâu sau khi tiêu thụ. Kết hợp cùng một lối sống năng động và chế độ ăn cân đối, củ từ có thể trở thành người bạn đồng hành lý tưởng trong hành trình giảm cân của bạn.

Củ từ có tốt cho bà bầu không?

Khoai từ là thực phẩm hỗ trợ hệ miễn dịch, giàu vitamin A, C và beta-carotene. Nên việc bổ sung khoai từ đối với các mẹ bầu vào chế độ dinh dưỡng không chỉ giảm thiểu rủi ro mắc bệnh thông thường như cảm lạnh mà còn góp phần nuôi dưỡng sự phát triển hài hòa và khỏe mạnh của thai nhi.

Ăn củ từ có bị ho không?

Nếu bạn đang bị ho kèm theo tình trạng đờm, thì việc ăn khoai từ không phải là lựa chọn tốt. Khoai từ có thể làm tăng lượng dịch nhầy, kích thích thêm vào cổ họng và làm cho tình trạng ho trở nên nghiêm trọng hơn.

Một số món ăn ngon với củ từ

Canh khoai từ nấu tôm

Nguyên liệu

500g khoai từ
200g tôm tươi
1 củ hành tây
2 nhánh hành lá
Gia vị: muối, đường, hạt nêm, tiêu xay

Cách làm

Gọt vỏ, rửa sạch khoai từ và cắt miếng vừa ăn.
Tôm bóc vỏ, bỏ đầu và chỉ đen, rửa sạch. Ướp tôm với 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê hạt nêm, 1 muỗng cà phê tiêu xay trong 15 phút.
Phi thơm hành tây băm với dầu ăn. Cho khoai từ vào xào sơ.
Đổ nước vào nồi, hầm khoai từ trong 15 phút.
Cho tôm vào nấu thêm 5 phút.
Nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Thêm hành lá cắt nhỏ vào rồi tắt bếp.

Canh khoai từ nấu thịt bằm

Nguyên liệu

500g khoai từ
200g thịt bằm
1 củ hành tây
2 nhánh hành lá
Gia vị: muối, đường, hạt nêm, tiêu xay

Cách làm

Gọt vỏ, rửa sạch khoai từ và cắt miếng vừa ăn.
Phi thơm hành tây băm với dầu ăn. Cho thịt bằm vào xào săn.
Cho khoai từ vào xào sơ.
Đổ nước vào nồi, hầm khoai từ trong 15 phút.
Nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Thêm hành lá cắt nhỏ vào rồi tắt bếp.

Khoai từ xào nấm

Nguyên liệu

300g khoai từ
200g nấm (nấm hương, nấm rơm,…)
1 củ hành tây
2 nhánh hành lá
Gia vị: muối, đường, hạt nêm, dầu hào, tiêu xay

Cách làm

Gọt vỏ, rửa sạch khoai từ và cắt miếng vừa ăn.
Nấm rửa sạch, cắt miếng vừa ăn.
Phi thơm hành tây băm với dầu ăn. Cho khoai từ vào xào sơ.
Cho nấm vào xào chung.
Nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Thêm hành lá cắt nhỏ vào rồi tắt bếp.

Khoai từ chiên giòn

Nguyên liệu

300g khoai từ
100g bột mì
1 quả trứng gà
Gia vị: muối, tiêu xay
Dầu ăn

Cách làm

Gọt vỏ, rửa sạch khoai từ và cắt miếng vừa ăn.
Ướp khoai từ với 1 muỗng cà phê muối, 1 muỗng cà phê tiêu xay trong 15 phút.
Pha bột mì với nước, khuấy đều cho tan.
Nhúng khoai từ vào hỗn hợp bột mì, sau đó lăn qua trứng gà.
Chiên khoai từ trong chảo dầu nóng đến khi vàng giòn.

Chè khoai từ

Nguyên liệu

500g khoai từ
200g đường
100ml nước cốt dừa
1 muỗng cà phê vani
1 ít bột năng
2 lít nước

Cách làm

Gọt vỏ, rửa sạch khoai từ và cắt miếng vừa ăn.
Nấu khoai từ với 2 lít nước trong 15 phút.
Thêm đường vào nồi, nấu đến khi khoai từ chín mềm.
Hòa tan bột năng với nước, cho vào nồi chè để tạo độ sánh.
Nấu thêm 5 phút rồi tắt bếp.
Cho nước cốt dừa và vani vào nồi chè, khuấy đều.
Múc chè ra chén và thưởng thức.

Sử dụng củ từ cần lưu ý điều gì?

Khi sử dụng khoai từ, nên lưu ý một số điều để đảm bảo sự an toàn và phù hợp với sức khỏe:

Đối với những người đang gặp phải vấn đề về dạ dày, việc thêm khoai từ vào chế độ ăn hàng ngày thì nên cẩn trọng. Vì một số trường hợp có thể cảm thấy không thoải mái hoặc thậm chí là buồn nôn.
Khoai từ chứa những chất có thể gây ngộ độc nếu ăn sống, vì vậy, điều này cần được lưu ý.
Một điều quan trọng khi sử dụng khoai từ là việc nướng qua trước khi luộc. Điều này không chỉ giúp loại bỏ một phần nhựa và độc tố mà còn giúp khoai từ trở nên thơm ngon hơn.

Mua củ từ ở đâu? Giá bao nhiêu?

Hầu hết các chợ truyền thống và các siêu thị lớn đều có bán củ từ.Giá cả sẽ thay đổi tùy theo từng khu vực và thời điểm, khoảng 20.000 – 30.000 VNĐ/kg tại chợ truyền thống và khoảng 30.000 – 40.000 VNĐ/kg tại siêu thị.Ngoài ra, bạn có thể đặt mua củ từ online trên các ứng dụng mua sắm.

Lưu ý khi mua củ từ

Nên chọn củ từ có vỏ màu nâu nhạt, bóng, không bị trầy xước hay dập nát.
Củ từ nên có kích thước vừa phải, không quá to hay quá nhỏ.
Củ từ già sẽ có nhiều xơ hơn, nên chọn củ non để ăn ngon hơn.

Tổng kết

Hy vọng qua bài viết của Nệm Thuần Việt, bạn đã có thêm nhiều thông tin hơn về loại thực phẩm đa năng này. Hãy sử dụng củ từ trong bữa ăn hàng ngày của mình để tăng cường sức khỏe và mang lại sự đổi mới khẩu vị cho những bữa ăn của gia đình.

Xem thêm: