Vải không dệt là gì? Tìm hiểu về ưu nhược điểm của vải không dệt

Bạn có bao giờ tự hỏi Non woven là gì? Vải không dệt là gì? và tại sao loại vải này lại ngày càng chiếm lĩnh thị trường? Bài viết này sẽ tìm hiểu về vải không dệt, một loại vật liệu đa năng, bền vững và ngày càng trở nên không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Hãy cùng Nệm Thuần Việt khám phá những thông tin cần thiết về loại vải này và cách nó đang thay đổi thế giới xung quanh chúng ta.

1. Vải không dệt (non woven) là gì?

Vải không dệt, hay còn gọi là nonwoven, là một loại vật liệu đặc biệt trong ngành công nghiệp dệt may. Điểm độc đáo của vải này nằm ở cách sản xuất: nó không được tạo ra bằng phương pháp dệt thoi truyền thống hay dệt kim. Thay vào đó, vải không dệt được làm từ các sợi ngắn hoặc dài liên tục, liên kết với nhau thông qua các quy trình như xử lý hóa học, cơ học, sử dụng nhiệt, hoặc dung môi.

2. Vải không dệt PP là gì?

Vải không dệt PP là một loại vật liệu mới, thân thiện với môi trường, được sản xuất từ hạt polypropylene (PP). Loại vải này được tạo ra thông qua quy trình spunbond-meltblown nonwoven, nghĩa là sử dụng phương pháp nung chảy, kéo sợi, và cán nóng ở nhiệt độ cao để sản xuất các sợi định hướng hoặc ngẫu nhiên.

Vải không dệt PP có nhiều đặc tính nổi bật như khả năng chống ẩm, thoáng khí, độ dẻo dai, nhẹ nhàng, không cháy, dễ phân hủy, không độc hại và không gây kích ứng. Nó cũng có sự đa dạng về màu sắc và giá cả phải chăng, cùng khả năng tái chế.

Có nhiều loại cấu trúc vải không dệt PP tùy theo mục đích sử dụng, bao gồm S (Spunbonded), SS (Spunbonded + Spunbonded), SMS (Spunbonded + Meltblown + Spunbonded), SMMS (Spunbonded + Meltblown + Meltblown + Spunbonded), và SSMMS. Mỗi cấu trúc này đều có số lớp sợi và tính chất riêng biệt, phù hợp với các ứng dụng khác nhau.

3. Tìm hiểu về nguồn gốc của vải không dệt

Vải không dệt có một lịch sử phát triển thú vị, với nguồn gốc có thể truy nguyên từ những phương pháp sáng tạo và độc đáo của quá khứ. Câu chuyện về nguồn gốc của vải không dệt bắt đầu từ những người lữ hành trên sa mạc. Để bảo vệ bàn chân khỏi tổn thương do di chuyển liên tục, họ đã sử dụng các búi len đặt trong dép. Dưới sức ép của bàn chân, kết hợp với độ ẩm và nhiệt độ của không khí sa mạc, các búi len này dần trở nên mềm mại, nhẹ và xốp, tạo nên tiền thân của vải không dệt mà chúng ta biết đến ngày nay.

Bước tiến quan trọng trong lịch sử của vải không dệt được ghi nhận ở châu Âu trong thế kỷ XIX. Tại đây, một kỹ sư may người Anh tên Garnett được xem là “cha đẻ” của vải không dệt hiện đại. Trong bối cảnh nước Anh dẫn đầu ngành công nghiệp dệt may, Garnett nhận ra rằng có một lượng lớn chất xơ bị lãng phí trong quá trình cắt may. Từ đó, ông đã nghiên cứu và phát triển một thiết bị mới có khả năng tái chế xơ thừa thành sợi, sử dụng làm ruột gối. Không dừng lại ở đó, Garnett tiếp tục phát triển phương pháp của mình bằng cách kết hợp các sợi này lại với nhau bằng keo, tạo nên một loại vải mới với nhiều tính năng độc đáo.

4. Quy trình sản xuất vải không dệt

Tạo màng: Bước đầu tiên trong sản xuất vải không dệt là tạo ra màng vải. Điều này được thực hiện bằng cách sử dụng phương pháp ướt hoặc khí. Máy chải được sử dụng để tạo ra màng này, với các phương pháp như spunbond (SB), meltblown (MB), hoặc kéo màng tốc độ cao. Đây là bước quan trọng để định hình cấu trúc ban đầu của vải không dệt.
Xếp màng xơ: Sau khi tạo màng, các sợi tổng hợp sẽ được xếp lớp ngang và kéo dãn trên máy. Ở giai đoạn này, các sợi được trộn và uốn để tạo thành các màng xơ. Đây là bước quan trọng để đảm bảo cấu trúc và độ bền của vải không dệt.
Liên kết màng xơ: Bước tiếp theo là liên kết các màng xơ với nhau. Có nhiều phương pháp liên kết như xuyên kim, làm rối thủy lực, hóa học, dùng sóng siêu âm, cán lá, hoặc kết dính nhiệt. Mỗi phương pháp liên kết này sẽ mang lại cho vải không dệt những đặc tính khác nhau, phù hợp với nhu cầu sử dụng cụ thể.
Xử lý hoàn tất: Cuối cùng, vải không dệt sẽ được hoàn thiện qua quá trình tráng phủ và đốt lên bề mặt. Sau đó, vải có thể được in hoặc dát mỏng theo yêu cầu của người tiêu dùng, hoàn thành quá trình sản xuất và sẵn sàng cho việc sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

5. Ưu điểm và nhược điểm của vải không dệt (non woven fabric)

Ưu điểm của vải không dệt

Độ bền và độ đàn hồi cao: Vải không dệt được biết đến với độ đàn hồi cao và khả năng chịu lực tốt. Điều này là nhờ vào các đặc tính của hạt nhựa tổng hợp sử dụng trong quá trình sản xuất. Ví dụ, một chiếc túi vải không dệt có thể chịu tải trọng từ 3 đến 10kg, làm cho chúng trở nên linh hoạt trong nhiều ứng dụng khác nhau.
Thân thiện với môi trường: Một trong những ưu điểm lớn của vải không dệt là khả năng tự phân hủy. Khi chôn trong môi trường tự nhiên, vải này có thể phân hủy 60% trọng lượng trong 2 năm đầu và hoàn toàn biến mất trong khoảng 5 đến 7 năm. Điều này giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Giá thành phải chăng: Vải không dệt có giá thành thấp hơn so với nhiều loại vật liệu khác như giấy, vải dệt hay vải bạt. Điều này giúp giảm chi phí sản xuất và đóng gói cho doanh nghiệp, đồng thời mang lại mức giá phải chăng cho người tiêu dùng mà không làm giảm chất lượng sản phẩm.
Màu sắc đồng bộ: Nhờ sử dụng hạt Polypropylene trong sản xuất, vải không dệt có thể điều chỉnh màu sắc một cách dễ dàng mà không cần qua quá trình nhuộm hay dệt. Điều này giúp đảm bảo sự đồng nhất về màu sắc, giúp người tiêu dùng không phải lo lắng về các vấn đề liên quan đến màu sắc sản phẩm.
In ấn dễ dàng: Vải không dệt có khả năng in ấn tốt, cho phép hiển thị thông tin và hình ảnh một cách rõ nét trên bề mặt. Điều này làm cho vải không dệt trở nên phổ biến trong ngành bán lẻ, với khả năng biến chúng thành phương tiện quảng cáo hiệu quả.

Nhược điểm của vải không dệt

Do khả năng thấm hút tốt và dễ phân hủy trong môi trường tự nhiên, vải không dệt không phù hợp để bảo quản trong thời gian dài, đặc biệt khi tiếp xúc với nước, khiến vải trở nên kém bền và dễ biến đổi.

6. Có những loại vải không dệt nào?

Vải không dệt spunlace

Sản xuất từ nhựa polyme, xơ ngắn hoặc filament.
Sử dụng khí hoặc cơ học để tạo mạng lưới sợi.
Quy trình bao gồm kéo sợi, đâm kim hoặc cán nóng.

Vải không dệt SMS (Spunbond + Meltblown + Spunbond Nonwovens)

Vải không dệt SMS là sự kết hợp của các thành phần Spunbond và Meltblown. Nó có độ bền cao, hiệu suất lọc tốt, và khả năng kháng khuẩn tốt.
Vải không dệt SMS được sử dụng trong ngành y tế cho áo choàng phẫu thuật, quần áo bảo hộ, khẩu trang, và nhiều sản phẩm khác.

Vải không dệt liên kết nhiệt

Chủ yếu sản xuất bằng cách thêm sợi hoặc chất dính vào mạng sợi.
Gia cố mạng sợi thành vải thông qua quá trình gia nhiệt và làm mát.

Vải không dệt pulp airlaid (giấy không bụi)

Sử dụng công nghệ air-laid để mở tấm sợi gỗ thành sợi duy nhất.
Dùng phương pháp dòng khí để kết tụ sợi trên màn lưới.

Vải không dệt ướt

Sợi từ dạng bông vải trải đều và xếp chồng theo lớp.
Ép chặt qua trạm dưới áp suất nước cao.

Sản phẩm không dệt xăm kim

Sợi bông vải được trải đều, xếp chồng, cán nhiệt nóng.
Ép chặt bằng xăm kim liên tục để tạo độ dày mong muốn.

Vải không dệt stitch

Quy trình sản xuất sử dụng cấu trúc vòng sợi dệt kim dọc.
Gia cố lưới sợi, lớp sợi, vật liệu không dệt (như tấm nhựa, lá nhựa) để tạo thành vải.

Vải không dệt spunbond

Sản xuất bằng cách đùn sợi nhựa PP nóng chảy qua khuôn phẳng.
Sợi được làm mát bằng không khí lạnh, kéo căng và xử lý thành vải không dệt.

Sản phẩm không dệt meltblown

Sản xuất tương tự Spunbond nhưng sử dụng không khí nóng.
Thường kết hợp với sợi Spunbond để tạo thành vải SMS, SMMS, hoặc SSMMS.

7. Vải không dệt có ứng dụng gì trong cuộc sống?

Vải không dệt (nonwoven) là một loại vật liệu đa dụng và linh hoạt, được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống:

Trong nông nghiệp

Vải không dệt có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cây trồng khỏi côn trùng và sâu bệnh hại.
Nó giữ ẩm, giúp hạt nảy mầm nhanh hơn.
Nhẹ và dễ sử dụng, vải không dệt là sự lựa chọn tối ưu cho các hoạt động canh tác, không gây mất thời gian và công sức.

Trong y tế

Vải không dệt được sử dụng rộng rãi trong y tế, từ việc sản xuất áo phẫu thuật, áo cách ly cho bác sĩ, đến khẩu trang hàng ngày.
Do tính an toàn cao và dễ phân hủy sau khi sử dụng, vải không dệt đang trở thành lựa chọn ưa thích trong lĩnh vực này.

Trong lĩnh vực may mặc

Vải không dệt được sử dụng để làm túi vải, phổ biến như túi quà tặng, túi quảng cáo cho công ty và sự kiện.
Tùy chỉnh kích thước, màu sắc, và thông tin in trên túi dễ dàng.
Ngoài ra, vải không dệt còn được sử dụng trong các miếng lót quần áo, trang phục biểu diễn, đế giày và lót giày.

Lĩnh vực bảo hộ lao động

Là chất liệu chính để tạo ra thiết bị bảo hộ lao động như quần áo, găng tay, mặt nạ chống khói và bụi, giày bảo hộ.
Vải không dệt đáp ứng nhu cầu về an toàn và tiện lợi trong môi trường lao động.

Lĩnh vực hàng không

Sử dụng trong ngành hàng không, như đồ nội thất máy bay và đồ dùng một lần cho khách.
Vải không dệt được chọn lựa do đặc điểm nhẹ, tiện dụng và khó cháy.

Với những ứng dụng đa dạng như vậy, vải không dệt không chỉ giúp cải thiện hiệu quả trong sản xuất và công nghiệp, mà còn góp phần vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày.

7. Một số câu hỏi thường gặp

Vải không dệt là gì?: Vải không dệt là tấm vật liệu có cấu trúc dạng lưới hoặc tấm, nơi các sợi tơ được liên kết với nhau bằng cách cơ học hoặc nhiệt học.
Nguồn gốc của vải không dệt từ đâu?: Vải không dệt có nguồn gốc từ Anh trong thế kỷ XIX, được phát triển bởi ông Garnett.
Ưu điểm của vải không dệt là gì?: Vải không dệt có những ưu điểm như trọng lượng nhẹ, xốp, khả năng chịu áp lực cao và cách nhiệt tốt.
Nhược điểm của vải không dệt?: Một số nhược điểm bao gồm thời gian sử dụng ngắn và độ bền kém so với các loại vải truyền thống.
Ứng dụng của vải không dệt?: Vải không dệt được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như y tế (ví dụ: khẩu trang, áo choàng phẫu thuật), làm bộ lọc (trong lọc không khí, nước), và vải địa kỹ thuật (sử dụng trong xây dựng, đường bộ).

8. Tổng kết

Hy vọng rằng, những thông tin mà Nệm Thuần Việt cung cấp trong bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn về vải không dệt. Chúng ta có thể thấy rằng vải không dệt không chỉ là một phần không thể thiếu trong ngành công nghiệp hiện đại mà còn góp phần tạo nên những thay đổi tích cực trong lối sống và thói quen tiêu dùng của chúng ta. Với những đặc tính ưu việt như độ bền cao, khả năng tái sử dụng và thân thiện với môi trường, vải không dệt chắc chắn sẽ tiếp tục là xu hướng được ưa chuộng trong tương lai.

Xem thêm: